Svece od sojinog voska?
Kako je sve počelo?
Istorijski gledano sojin vosak je prilično nov izum i sirovina koja je našla svoje mesto u svetu prirodne kozmetike i u svetu mirisnih sveća i aromaterapije.
Sojin vosak je otkriven početkom 90tih godina, tačnije 1991. Otkrio ga je Michael Richards, koji je istraživao o mogućnostima jeftinijih opcija za prirodni vosak, u odnosu na pčelinji vosak. U tom trenutku potreba za svećama od prirodnog voska je počela da raste na tržištu, dok je pčelinji vosak bio 10 puta skuplji od parafinskog. Michael Richards, testirao je razne varijante biljnih voskova, dok se na kraju nije odlučio za vosak dobijen hidrogenizacijom sojine sačme, kokosovog i palminog ulja. Kasnije je mešao pčelinji vosak sa sojinim voskom kako bi smanjio cenu svojih proizvoda.
Prva prava sveća od čistog sojinog voska pojavila se na tržištu tek 1995. Michael je konačno uspeo da zameni skupi pčelinji vosak sa sojinim voskom i da plasira svoje mirisne sveće na američko tržište.
Nakon toga usledila su razna istraživanja o benefitima sojinog voska u odnosu na tadašnji parafinski vosak koji je prednjačio na tržištu. Ova istraživanja pokazala su mnogostruke benefite sojinog voska, kako na životnu sredinu, tako i na zdravlje ljudi.
Rezultate istraživanja možete pogledati ovde:
- Rezaei, K., T. Wang, and L. A. Johnson. Hydrogenated vegetable oils as candle wax. J. Am. Oil Chem. Soc. 79: 1241-1247 (2002).
- Rezaei, K, T. Wang, and L.A. Johnson. Combustion characteristics of candles made from hydrogenated soybean oil. J. Am. Oil Chem. Soc. 79: 803-808 (2002).
- Ojewumi Modupe Elizabeth, Production of Candle from Oil Extract of a Legume – Soybean,DOI:10.35940/ijeat.B2382.129219 (2019)
Kada pričamo o kupovini mirisnih sveća, miris i aroma ne bi trebali da budu jedini faktori koji utiču na odluku o kupovini. Mirisne sveće se mogu praviti od različitih vrsti voskova, gde svaki vosak ima određene osobine koje utiču na kvalitet krajnjeg proizvoda. Mirisne sveće se mogu praviti od parafinskog voska, sojinog voska, palminog voska, itd.
Balavanderov studio za pravljenje mirisnih sveća koristi isključivo 100% ne GMO sojin vosak, što je jedna od tajni koje naše proizvode razlikuje od drugih.
Sadržaj
Šta je sojin vosak?
Sojin vosak je prirodna sirovina koja se dobija preradom sojinog zrna i sojine sačme. Pored kukuruza, soja je jedna od najzastupljenijih poljoprivrednih kultura, koja se uzgaja u Sjedinjenim Američkim Državama.
Odmah nakon žetve sojino zrno se čisti i melje. Sojino ulje se vadi iz mlevene soje, dok se ostaci koriste kao hrana za životinje.
Parafinski vosak koji je jedan od najpopularnijih vrsta voskova zbog svoje niske cene se proizvodi na potpuno suprotan način i pod suprotnom filozofijom. Parafinski vosak je proizvod filtriranja ulja i nafte. Kada se iz sirove nafte uklone materije materije koje nisu pogodne za sagorevanje u motorima, ostaje parafinski vosak.
Kako se dobija sojin vosak?
Sojin vosak se dobija iz sojinog ulja. Sojino ulje se razdvaja od čvrste materije u procesu ekstrakcje ili mahiničkim presovanjem. Tako dobijeno ulje se potom filtrira i izbeljuje.
Za dobijanje 1 litra sojinog ulja, potrebno je oko 6 kilograma svežeg sojinog zrna.
Hidrogenizacija je proces u kom se sojino ulje iz tečnog stanja prebacuje u čvrsto stanje. Na kraju ovog procesa dobijamo pravi sojin vosak u obliku ljuspica, koji se potom može koristiti za proizvodnju mirisnih sveća ili u prirodnoj kozmetici.
Hidrogenizacija sojinog ulja
Glavni korak u proizvodnji i dobijanju sojinog voska jeste hidrogenizacija. Ovo je proces u kom se zasićene komponente sojinog ulja pretvaraju u čvrsto stanje. Ova reakcija se dešava kada vodonik reaguje sa uljem koje zagrejano na temperaturu od 140 – 225°C uz prisusvo nikla. Veoma je važno da se cela smesa konstantno meša kako bi vodonik ispario i dobila se jedna reakcija katalizatora i ulja. Hidrogenizacija stvara zasićene masne kiseline koje nisu pogodne za jelo, ali što se tiče primene u proizvodnji mirisnih sveća ova pojava ne predstavlja nikakav problem.
Hidrogenizacijom čistog sojinog ulja dobija se čist sojin vosak, čija je tekstura prilično meka. Zbog toga čist sojin vosak nije pogodan za pravljenje mirisnih sveća koje nisu u nekoj posudi, čaši ili teglici. Imajte ovo u vidu kada naiđete na proizvođače sveća koji svoje sveće različitih kalupa i oblika reklamiraju kao sveće od čistog sojinog voska.
Kako bi sojin vosak dobio na čvrstini koja je pogodna za proizvodnju kalupnih mirisnih sveća, u sam sojin vosak mora se dodati ili parafinski vosak ili stearisnka kiselina.
Balavanderov studio za pravljenje sveća, proizvodi samo sveće u staklenim teglicama, čašama ili aluminijskim posuda, baš iz razloga što je tekstura čistog sojinog voska premekana kako bi zadržala oblik silikonskog kalupa.
Samo zdrava priča.
Mirisne sveće sa dušom
Prirodne mirisne sveće za tebe!
Ukoliko želite da pogledate sve naše prirodne mirisne sveće posetite našu prodavnicu.
Soja sveće, čađ i dim?
Istraživanje “Combustion Characteristics of Candles Made from Hydrogenated Soybean Oil” se bavi poređem karakteristikama sagorevanja između sveća napravljenih od sojinog, parafinskog i pčelinjeg voska.
Istraživači su se fokusirali na sledeće aspekte: pojava čađi i dima, ispuštanje štetnih materija u vazduh i vremenom gorenja.
Testne sveće napravljene su od 200 grama voska odgovrajućeg tipa.
Kako bi odredili količinu čađi koja se formira prilikom gorenja sveće, istraživači su postavili levak iznad upaljene sveće i u levak stavili filter za vazduh. Količina čađi je potom određena posmatranjem boje i zagađenosti filtera.
Rezultati istraživanja pokazali su da sveća od parafinskog voska proizvodi značajno veću količinu čađi u odnosu na sveću napravljenu od sojinog voska.
Sve parafinske sveće su čak i vizuelno proizvodile čađ tokom gorenja, što nije bio slučaj sa svećama od sojinog i pčelinjeg voska.
Sojine sveće su se sporije topile. Objašnjenje za ovu pojavu jeste da su molekuli sojinog voska dosta krupniji nego kod parafinskog voska. Ovo rezultuje tome da molekuli sojinog voska sporije napoljavaju sam fitilj, te sporije dolaze u kontakt sa plamenom i sporije sagorevaju.
Jednostavan uporedni test između parafinske sveće (levo) i sojine sveće (desno), je pokazao da se nakon gašenja sveće, kod parafinske sveće drastično više primećuje pojava dima i čađi.
Soja sveće i vreme gorenja
Sojine sveće imaju višestruke prednosti u odnosu na druge tipove sveća. Neki od benefita su očigledni, ali neke je malo teže dokazati.
Iz tog razloga naučnici su pristupili istraživanju i poređenju vremena gorenja između parafinskih sveća i sojinih sveća.
Zvanični rezultati pokazali su da sojine sveće imaju duže vreme gorenja i da proizvode manje dima i da ispuštaju manje štetnih materija u okolinu.
Istraživanje je takođe pokazalo da ukoliko se sojina sveća koristi sa fitiljem koji nije skraćen na odgovarajuću dužinu, sojina sveća kraće gori od parafinske.
Međutim, kada se sojina sveća korisiti sa skraćenim fitiljem na odgovarajuću dužinu, sojina sveća traje 30% duže od parafinske sveće.
Jednostavan test dve sveće od 80 grama od parafinskog voska (desno) i sojinog voska (levo), pokazao je upravo spomenute rezultate. Sojina sveća duže gori.
Kako se koristi sojina sveća?
Podelićemo sa vama nekoliko trikova kako da što bolje uživate u svojim soja svećama što duže i na bezbedan način.
- Iako sveće napravljene od sojinog voska proizvode mnogo manje čađi u odnosu na prafinske sveće ili sveće od nekog drugog voska, nije preporučljivo istovremeno paliti previše sveća u jednoj prostoriji. Takođe obradite pažnju na ventilaciju u prostoriji.
- Pre svakog paljenja sojine sveće proverite fitilj i skratite ga na dužinu od 5-7 milimetara. Ukoliko je fitilj nagoreo, skratite taj deo. Na ovaj način fitilj neće dimiti i sveća će vam duže trajati.
Upaljene sveće držite van domašaja dece, kućnih ljubimaca i zapaljivih predmeta. Ne ostavljajte upaljenu sveću bez nadzora.
- Sojine sveće ne bi trebale da stoje predugo na suncu kako boja ne bi izbledela.
- Prilikom korišćenja pratite uputstvo proizvođača.
- Ukoliko istovremeno imate upaljeno nekoliko sveća, razmak između njih treba da bude minimalno 15 cm.
- Nakon korišćenja ostavite sveću i istopljeni vosak da se ohladi i stvdrne, pre ponovnog paljenja fitilja.
- Prilikom gašenja sveće koristite alat koji je namenjen za to. Ovaj alat služi da se fitilj zaroni u istopljeni vosak, kako se ne bi formirao dim, i potom izravna.
- Preporuka za pravilno korišćenje sojinih sveća da se one drže upaljene po 2 sata za svakih 5 cm u prečniku (primer: ukoliko je sveća prečnika 7 cm, držite je upaljenu minimalno 3 sata).
Na ovaj način daćete svojoj sveći dovoljno vremena da formira tzv. bazen, i da ravnomerno otopi vosak na celoj površini. Ovako ćete sprečiti pojavu “tunela”, sveća će vam duže trajati i iskoristićete svaki gram voska u njoj.
- Sveću držite na ravnoj podlozi. Ne dozvolite da plamen dodiruje zidove posude u kojoj se nalazi sveća, kako bi sprečili preterano zagrevanje posude i moguće pucanje.
Zaključak
Ovom pričom pokušali smo da vam malo približimo benefite i same osobine sojinog voska koji se koristi u proizvodnji mirisnih sveća.
Ukazali smo vam na prave osobine sojinog voska, kako bi (ukoliko vam je stalo do toga), lako mogli da procenite i ocenite kvalitet, kada se ukaže prilika za to.
Sojine sveće – zdrava priča.
S osmehom,
Balavander
